Aanspraak heeft twee betekenissen.
1. Gelegenheid om met iemand te spreken.
2. Recht om het bezit of gebruik van iets te vorderen.
Aansprakelijk betekent:
1, Aangesproken kunnen worden om verantwoording af te leggen
Ook is er een juridische aansprakelijkheid of iemand is solidair aansprakelijk en iemand aansprakelijk stellen voor iets. Bijvoorbeeld: Schade.
Aansprakelijkheid is een rechtsterm, welke in het gewone spraakgebruik ook wel wordt gebezigd ter aanduiding van het algemene begrip “verantwoordelijkheid”.
In de verzekeringsbranche komt aansprakelijkheid veelvuldig voor. Bijvoorbeeld: bij de “Single loss limit”, wordt gesproken van een maximale aansprakelijkheid van de verzekeraar per schadegeval.
De wettelijke aansprakelijk voor particulieren is een ieder wel bekend. Bijvoorbeeld: Als een verzekerde op de fiets aan anderen schade toebrengt, deze de schade via zijn Algemene verzekering voor particulieren kan laten vergoeden, als er schuld is bewezen.
Als aansprakelijkheid een rechtsterm is en in het algemeen wordt gebezigd ter aanduiding van het algemene begrip “verantwoordelijkheid” dan kan de ultieme vraag worden gesteld:
“WIE er nu aansprakelijk is en verantwoordelijk voor de schade die we met ons allen aan de natuur toebrengen en daarmee de leefomstandigheden van iedereen volledig verzieken en dat mensen ziek worden van, bijvoorbeeld: roetdeeltjes, chemische stoffen, pesticiden, PCB’s (Polychloorbifenyl) en de massale luchtvervuiling en vervuiling van water, door de industrie en verkeer en schade door roofbouw door ontbossing”?
Vervuiling van milieu, ten gevolge van onder meer overbevolking, heeft een politiek- medische en maatschappelijk karakterologische oorzaak, waarbij gezegd moet worden dat het ontbreken van gezamenlijke verantwoordelijkheid EEN RAMP IS. We hebben tot heden dus onverantwoordelijk omgesprongen met de natuur. De toenemende vervuiling van ons milieu en de overbevolking die dat versnelt, doet inbreuk op een goede duurzame leefomgeving of leefomstandigheid waar een ieder krachtens zijn geboorte “recht” op heeft.
Wie is aansprakelijk én verantwoordelijk voor de steeds in kwaliteit slechter wordende “habitat” en dat het verlies van kwaliteit een gevolg is van “onrechtmatig gedrag” van iedereen die meent op alles “recht” te hebben.
Is er iemand aan te wijzen die verantwoordelijk is voor de bio-industrie, rationalisatie en internationalisering ( de Globalisering) van de handel, de wapenwedloop en de gevolgen van economische groei dat overbevolking veroorzaakt? Het economische systeem, dat buiten de ecologische systemen valt is in feite de grote boosdoener.Immers: de industriële explosie is polluerend door emissies.
Neen, er is niemand aan te wijzen die verantwoordelijk kan worden gesteld voor de deformerende invloeden op samenlevingen en maatschappelijke systemen terwijl “men” wel alles regelt, ter zake verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid, in het onderlinge verkeer bij handel en in leefgemeenschappen. Of, is de “wetenschap” de oorzaak en dus verantwoordelijk?
Wel kan ik concluderen dat de mens, “en des mensen leiders”, de verantwoordelijkheid niet aankunnen en alle verantwoordelijkheid afschuift op niemand en dat ook niemand de verantwoordelijkheid kan dragen en zeker niemand verantwoordelijk kan worden gesteld waardoor de milieuproblemen niet worden opgelost: de politiek op wereldniveau zou verantwoordelijk kunnen worden gesteld – in theorie-. Maar de “wereldleiders” zijn te dom en te opportunistisch alsook zijn zij bezeten van macht zoals dat al eeuwen gaat.
Wat volledig ontbreekt is dus de individuele verantwoordelijkheid ten aanzien van de gemeenschappelijkheid waarin én waarmee wij leven. Als “we” ook in ogenschouw nemen dat miljarden mensen niets begrijpen van de ernst van de situatie en dat hele bevolkingsgroepen worden onderdrukt door militair geweld of door (met) religieuze overwegingen als “onvolwassen” worden behandeld door hun leiders, dat is ook de individuele verantwoordelijk niet ontwikkeld.
Onze habitat doet er mogelijk niet toe omdat het niet “justitiabel”is hoewel wij er geen dag zonder kunnen, zodat “de aansprakelijkheid” niet in rechte kan worden afgedwongen.
De Atlantische oceaan is van niemand. De zee wordt dan ook op een zeer onverantwoordelijke wijze van zijn “banket” beroofd. De Atlantische én de Grote Oceaan worden letterlijk leeggevist met grote schepen die als visverwerkingsfabrieken zijn ingericht en de gevangen vis tot vismeel verwerken voor de bio-industrie.
Het leegvissen van wereldzeeën is in strijd met het “Handvest van de Verenigde Naties”.
Artikel 1. “De doeleinden van de Verenigde Naties”. Zegt: “Internationale vrede en veiligheid te handhaven en te dien einde doeltreffende gemeenschappelijke maatregelen te nemen tot het voorkomen en wegnemen van vredesbedreigingen.”
Daaruit concludeer ik dat ieder land binnen zijn eigen invloedssfeer “impliciet” de verantwoordelijkheid heeft om verantwoordelijk te zijn voor duurzame vrede op allerlei gebied inclusief het milieubeleid. Maar door ziekelijke hebzucht en te denken dat door de tijdelijkheid van het bestaan, de verantwoordelijkheid voor een volgende generatie is en dat de uitdrukking van Lodewijk XIV – ” Après nous le déluge” – strikt wordt nageleefd, dat mogelijk wordt gekoppeld aan fatalisme.
Immers, het grootschalig leegvissen van zeeën, zonder enige verantwoordelijkheid en besef dat ook de zee leeggevist kan worden,- en vernietigen van milieu en natuur lokt geweld uit omdat volkeren, die afhankelijk zijn van visvangst, ernstig in hun bestaan worden bedreigd. ( De kabeljauw die “over- bevist” werd bij Newfoundland ( Amerika) heeft tot gevolg gehad dat 40.000 mensen hun broodwinning zagen verdwijnen)
Zelfs de “Nieuwe Internationale Economische Orde”( NIEO), een samenstel van betrekkingen op economisch gebied, heeft het over het “beheer van oceanen”.
Het “internationaal recht” spreek over “rechtvaardige verdeling en gebruik van natuurlijke hulpbronnen”.
Ook hier is dus het een kwestie van “verantwoordelijkheid” en “verantwoordelijk zijn voor”: bijvoorbeeld: een goed natuurbeheer en het tegengaan van overbevolking.
Nimmer wordt er gesproken over “Natuurrecht”: “De in natuurlijke orde van de dingen gefundeerd”. Het is niet natuurlijk onze wereld te vernietigen, door een selecte groep van mensen, uit zuiver economisch gewin. (Globalisering, een gevolg van de heilige marktwerking zal desastreus blijken en nu al op grote weerstand stuit)
Zelfs in de “wijsbegeerte”, dat een lange geschiedenis kent, is de grondgedachte een onafhankelijk van de mens bestaande ordening in de wereld, die men door middel van deductieve (een afgeleide waarheid) redenering kan vaststellen.
Daaruit concludeer ik, dat de mens een onafhankelijk individu is en zijn recht op natuur en duurzame natuurmiddelen niet mag misbruiken.Hij moet dus- voor zijn eigen bestaan – ook impliciet zijn verantwoordelijkheid nemen. Is de mens wel in staat zich één met de natuur te voelen en te begrijpen dat hij geen seconde zonder de natuurlijke elementen kan leven? Buiten de gezamenlijke lagen van de aarde en de dampkring waarin wij leven, de biosfeer, is geen leven mogelijk. Dat besef blijkt niet aanwezig te zijn.
Hoewel de term, “toerekeningsvatbaar” en “ontoerekeningsvatbaar” in strafrechtrechtspraak een veel voorkomende uitdrukking is, blijkt kennelijk, dat de mens de onderlinge verhoudingen in de natuur niet begrijpt en mogelijk “ontoerekeningsvatbaar” en “verminderd toerekeningsvatbaar” is zoals de mens nu met natuurlijke hulpbronnen omspringt en door zijn egoïsme en hebzucht, zich “ontoerekeningsvatbaar” maakt en daarmee de onverantwoordelijkheid niet begrijpt en dus de gevolgen van egoïsme en hebzucht de mens niet is “toe te rekenen”, maar de mens toch “toerekenbaar” ?
“De mens, is als een kind van nog géén veertien jaren en hem de onrechtmatige daad, jegens natuur, niet kan worden aangerekend”.
De mens is dus niet verantwoordelijk en niet aansprakelijk, en dat hij ook, naar mijn mening, nu geen aanspraak kán maken op een redelijk bestaan als hij zijn verantwoordelijkheid niet beseft of niet neemt. Mogelijk vinden de meeste mensen dat ze niet aansprakelijk KUNNEN zijn, omdat door overbevolking het “overzicht” ontbreekt. Edoch, een eigen verantwoordelijkheid mag niet vervangen worden door “fatalisme”. Overigens, daar lijkt het wel op. Maar, de burger is machteloos gemaakt door overheden, ter zake “regels en verordeningen.”
Politici die zich leider noemen moeten wel hun verantwoordelijkheid nemen en een ieder aanspreken op zijn of haar gedrag dat in strijd is met het behoud van “alles wat leeft en bloeit”, én het voortbestaan van onze prachtige planeet Aarde. Aanspraak, Aansprakelijk en Aansprakelijkheid krijgt dan nog enige betekenis. En, de vierde macht, de economische macht, moet zich met spoed een moraalfilosofie aanleren. “Wishful Thinking” , maar wel mijn “wish fulfilment. Gezien de geschiedenis van de mens is die wens uit “Utopia” afkomstig: Een lichtpuntje is er inmiddels… het “neonicotinoïde”, een pesticide waardoor bijen dood gaan, en die zijn onmisbaar, wordt door een Europese besluit, verboden . Wordt “men” dan toch verstandig?
A.R. Girbes sr.
4 juni 2012